Değerli dostlar; Atatürk’ü anlamak için, önce onu çok okumak ve tanımak gerek. Kurtuluş Savaşı öncesini ve sonrasını bilmek gerek. Çektiği sıkıntıları yüreğinde hissetmek gerek. Tarihimizi doğru, dürüst öğrenmek gerek. Aslında bu gereklere biraz da örnek gerek. O örnekleri de kulağımızda küpe etmek gerek.

Atatürk’ün yaşamını tam anlamıyla biliyor muyuz? Önce bunu bilmeliyiz. Onun yaşamı, dayasının bakla tarlasında kargaları kovmakla başlar. Belki de düşmanı kovmayı, bu tarladaki kargaları kovmakla öğrendi. Tehlikeyi sezmak taa çocukluğunda başladı. Yaşamı ve ömrü halkın mutluluğu ve bağımsızlığı için geçti. Nerede düşmana karşı bir savaş var, Atatürk orada. Trablus’da Atatürk. Çanakkale’de Atatürk. Conk bayırında Atatük. Kocatepe’de Atatürk. Kurtuluş Savaşı’nın her aşamasında Atatürk. Başkomutanlık Meydan Savaşı’yla düşmanı geldiklerine pişman eden Atatürk…

Bu ülke öyle kolay kurtulmadı. Bu Cumhuriyet öyle, kolay oluşmadı. Bunu iyi bilmek, iyi anlamak gerek. O yılları düşünmek gerek. Empati yapmak gerek. O yıllarda analar, babalar, çocuklar ve yaşlıların neler çektiğini, çok iyi hissetmek gerek. O yılları bilmez, anlamaz, benliğimizde, yüreğimizde hissetmezsek, zaten Atatürk’ü hiç mi hiç anlayamayız. O günleri anlamazsak, zaten bugünlerin de Atatürk’ünde kıymetini bilemeyiz…

Atatürk, yalnız düşmanla savaşmadı. Bu millete en yaraşır yönetim olarak Cumhuriyet’i kurdu. Ülkeyi çağdaş düzeye çıkarmak için de, çok şeyler yaptı. Ülkeyi demir ağlarla ördü. Fabrikalar kurdu. Okullar, halk mektepleri açtı. Milletimizin okumayı rahat öğrenmesi için Türkçe alfabeyi kazandırdı. Kadınlarımıza seçme ve seçilme hakkı verdi. Daha da neler yaptı. 1920’den 1938’e 17-18 yılda bunları yaptı. Tüm 57 yıllık yaşamı boyunca da hep halkı, milleti için uğraştı. Çalmadı, çaldırtmadı. Herşey yapacak güçte olduğu halde; kendine mal, mülk bir şey yapmadı.

Bakın; Atatürk’ün silah arkadaşlarından, Mazhar Müfit Kansu; Atatürk’ün çektiği sıkıntıları, yüreğinde hissettiği acıları, katlandığı zorlukları nasıl anlatıyor:

“Atatürk; kurtuluş için, yola çıktığında yanında az insan vardı. Aydın kesimin çoğu; ya Amerikan, ya da İngilliz mandası olmayı istiyorlardı. Değil bağımsız olmak, bağımsızlığı hayal bile edemiyorlardı. İşte Atatürk, bu umutsuz koşullarda ortaya çıktı. Parolası ‘Ya bağımsızlık, ya ölüm’ dü. Ekmekçiye bile verecek paramız kalmamıştı. Mustafa Kemal Paşa, işte bu durumu görüşürken, getirdiğim çözümleri kabul etmedi. Gece boyunca hep düşündük. Para bulma konusunda bir çözüm bulamadık. Ne yapacaktık? Benim bir kürküm vardı. Erzurumlu Nazif Bey’e başvurarak bu kürkün satılmasını istedim. Sonuçta onu da sattık. Kimsede satılacak bir şey de kalmadı. Paşa ile bu hususta bir çare bulamayarak ‘hele bakalım sabah olsun yine düşünürüz’ sözü ile odalarımıza çekildik. Ankara’ya geldiğimiz zaman, hemen bir hafta belediye bizi inşa etti. Fakat bu aylarca devam edemezdi. Velhasıl, çaresizlik içinde, ızdırap içinde idik”

Evet işte böyle anlatıyor Mazhar Müfit Kansu. O zamanki

halkın, Atatürk ve arkadaşlarının ne sıkıntılar, acılar çektiğini bilmezsek, bilemezsek Atatürk’ü anlayamayız. Geçmişi, geçmişin acılarını bilmeden; bugünün de, Atatürk’ün de kıymetini elbette bilemeyiz. Anlayamayız. Atatürk’ü sevmek onu saygıyla anmak, eğer düşünebilirsek bizim gönül ve vicdan borcumuzdur.

 19 Mayıs  Samsun’a

Çok hizmetler verdin yurda,

Yine Baş Komutan ol da,

 Gelsen bize Atatürk’üm…

Altın saçlım, deniz gözlüm,

Barış diyen özlü sözlüm,

Büyük Önder aslan yüzlüm,

Gazi Paşam, Atatürk’üm…